Coloscopie bij dialysepatiënten

Een coloscopie kan door verschillende specialisten worden aangevraagd en om verschillende redenen worden uitgevoerd. Daarom is het belangrijk dat je weet door welke specialist en / of waarom je bent doorverwezen voor een coloscopie. De informatie in deze folder is alleen van toepassing wanneer jij dialysepatiënt bent. De behandelend arts heeft voorgesteld om bij jou een coloscopie te doen. In deze folder lees je meer over dit onderzoek, de voorbereidingen en andere zaken die belangrijk kunnen zijn.

Wat is een coloscopie?

Een coloscopie is een inwendig onderzoek, waarbij met behulp van een endoscoop (een bestuurbare, buigzame slang) de dikke darm en eventueel het laatste deel van de dunne darm worden bekeken. De arts kan zien of er afwijkingen zijn. Ook kan de arts stukjes weefsel wegnemen voor onderzoek.

Planning coloscopie

• Het onderzoek wordt zoveel mogelijk gepland op niet-dialysedagen in verband met de voorbereiding.
• Informeer het diagnostisch centrum (DCB) als je bekend bent bij de trombosedienst. De dag voor het onderzoek wordt op het dialysecentrum de INR bepaald.

Belangrijk!

Bij peritoneaal dialyse is het belangrijk dat je op de dag vóór de coloscopie antibiotica krijgt, op voorschrift van de nefroloog.

Het is belangrijk dat je vooraf aan de specialist vertelt dat je:

• Bloedverdunnende medicijnen gebruikt, zoals Acenocoumarol (Sintrom of Sintrommitis), Clopidrogrel (Plavix), Fenprocoumon (Marcoumar), Dipyridamol (Persantin), Rivaroxaban (Xarelto), Dabigatran (Praxada) of Apixaban (Eliquis). Deze dienen in overleg met uw behandelend specialist eventueel te worden gestopt
• IJzertabletten gebruikt. Het is noodzakelijk dat je hier vanaf vijf dagen voor het onderzoek mee stopt

Stoppen met medicijn:______________________________________

Op (datum):______________________________________________

Alle andere medicijnen mag je 2 uur vóór of 2 uur na het drinken van de Moviprep innemen. De medicijnen werken misschien iets minder dan normaal door de laxerende werking. Vooral voor vrouwen die de pil slikken is dit belangrijk om te weten.

Verder is het belangrijk te vertellen of je:

• Allergisch bent voor bepaalde medicijnen
• Een ernstige hart- en/of longaandoening heeft
• Zwanger bent
• Suikerziekte hebt

Actueel medicatieoverzicht (AMO); meenemen voor je eigen veiligheid

Het is voor de arts belangrijk te weten welke medicijnen je gebruikt. Neem daarom een Actueel Medicatie Overzicht (AMO) mee naar het ziekenhuis. Je haalt dit AMO op bij je eigen apotheek. Een AMO mag niet ouder dan 3 maanden zijn.

De voorbereiding

Hoe bereid je je voor?

Om het darmonderzoek goed te kunnen uitvoeren, is het belangrijk dat de dikke darm helemaal schoon is. Volg daarom onderstaande voorschriften precies op. Wanneer de darm niet goed schoon is, kan de arts het darmslijmvlies niet goed beoordelen. Dan moet de arts het onderzoek stoppen en moeten de darmen alsnog worden gespoeld totdat de darm goed schoon is.

Het gebruik van Moviprep

Je spoelt je darmen met het laxeermiddel Moviprep. Je krijgt hiervoor een recept mee voor de apotheek.

Als je een dieet gebruikt, informeer dan bij de arts hoe jij je moet voorbereiden.

Drie dagen vóór het onderzoek

Vanaf 3 dagen voor het onderzoek mag je geen voedingsmiddelen eten met pitjes/zaden die de coloscoop kunnen verstoppen. Denk daarbij, naast fruit, aan bijvoorbeeld brood/crackers met zaden maar ook muesli, cruesli of granola zijn niet toegestaan.

Twee dagen vóór het onderzoek 

Vanaf 2 dagen voor het onderzoek is het belangrijk dat je licht verteerbare voeding gebruikt. Licht verteerbare voeding is bijvoorbeeld:

• Ontbijt / lunch: (geroosterd) witbrood of beschuit met boter of margarine, een gekookt ei, rookvlees of jam (zonder pitjes), yoghurt en vla.
• Tussendoor: vla, yoghurt, heldere bouillon, thee, koffie en vruchtensap zonder vruchtvlees. Let op: Hierbij moet je je houden aan jouw dieet (ook vochtbeperking)
• Warme maaltijd: heldere bouillon, rijst, pasta, gekookte aardappelen, puree, lichte en gaar gekookte groenten zoals worteltjes, bloemkool en appelmoes. Verder mager vlees, kip of vis.
• Niet toegestaan zijn peulvruchten, kool, ui, rauwkost, vers fruit en pitjes of noten.

Dag / Avond vóór het onderzoek

• Je mag tot 17.00 uur eten volgens het licht verteerbaar dieet.
• Tussen 17.00 - 18.00 uur neem je een lichte maaltijd (heldere bouillon of gezeefde soep; gemalen vlees, vis, omelet; gemalen groenten, aardappelpuree, appelmoes; pap, vla, yoghurt of kwark).Het vochtgehalte in deze maaltijd dient meegeteld te worden als vochtintake zoals beschreven in je dieetvoorschrift binnen jouw vochtbeperking
• Eet geen fruit, koolsoorten, bonen, erwten, uien of rauwkost. 
• Hierna mag je niet meer eten maar wel ‘helder’ drinken, bijvoorbeeld water, thee (zonder melk), bouillon, frisdrank zonder prik of vruchtensap zonder vruchtvlees. Uiteraard volgens jouw dieetvoorschrift.
• Koffie en melkproducten zijn niet helder en mag je dus niet drinken!
• Na deze avondmaaltijd begin je, tussen 18.30 - 21.00 uur, met de eerste liter Moviprep. (zie: ‘Bereiding en gebruik Moviprep’ in deze folder).
• Drink de vloeistof in ongeveer 1 à 2 uur op. Deze liter Moviprep hoef je NIET mee te tellen in jouw vochtintake, want die verlies je weer met de ontlasting.
• Na de start van de voorbereiding met Moviprep mag je niets meer eten tot na het onderzoek!

Dag van het onderzoek

• Neem geen ontbijt.
• 2 uur voor het onderzoek! moet je nog één liter Moviprep gedronken hebben. Dit is een belangrijk onderdeel van de voorbereiding en mag je dan ook absoluut niet overslaan! Ook deze liter Moviprep hoef je NIET mee te tellen in jouw vochtintake, want die verlies je weer met de ontlasting.
• Je moet er voor zorgen dat je de tweede liter Moviprep twee uur voordat je vertrekt naar het ziekenhuis ingenomen hebt. Het tijdstip van je afspraak en de reistijd bepalen hoe vroeg je moet beginnen met spoelen.
• Belangrijk: Vanaf 2 uur voor het onderzoek tot na het onderzoek mag je niets meer eten of drinken (je mag evt. de mond spoelen met een klein slokje water).

Bereiding en gebruik Moviprep

Let op! Houd je je bij de voorbereiding aan de voorschriften in deze folder, en niet aan de bijsluiter van de Moviprep.

Ga als volgt te werk:

• Open de set.
• Doe een groot zakje A en een klein zakje B in een kan samen met één liter water. Roer de oplossing tot het poeder geheel is opgelost. Dit kan 5 minuten duren.
• Drink de vloeistof in ongeveer één à twee uur op.
• Daarna mag je helder vloeibaar drinken passend binnen jouw vochtbeperking

Tips om Moviprep in te nemen

• Drink Moviprep gekoeld (zet eventueel de liter water die je gebruikt voor het maken van de oplossing van te voren in de koelkast).
• Drink uit een echt glas.
• Drink Moviprep met een rietje, zodat de vloeistof wat verder in de mond komt.
• Probeer tijdens de voorbereiding zoveel mogelijk te bewegen, om de werking van de darmen te stimuleren.
• Gebruik eventueel kauwgom tussendoor.

Wat moet je doen bij problemen met het innemen van Moviprep?

Ervaar je problemen met het innemen van de Moviprep, bijvoorbeeld voortdurende misselijkheid of braken, neem je dan contact op met de polikliniek MDL.
Deze is bereikbaar tijdens kantoortijden via telefoonnummer: 0413 - 40 19 32
Tijdens avond, nacht, weekend of feestdagen: receptie Bernhoven: 0413 - 40 40 40

Het onderzoek

Waar moet je zijn?

Op de dag van het onderzoek meld je je 30 minuten voor de afgesproken tijd op het Ambulant Centrum van Bernhoven in Uden, route 140. Hier krijg je een infuusnaaldje in je arm. Let op: Het infuusnaaldje mag niet in de shuntarm geprikt worden. Ook een bloeddruk mag niet aan de shuntarm gemeten worden.

Dit infuusnaaldje brengen we uit voorzorg in zodat we extra vocht of medicijnen kunnen geven als dit tijdens het onderzoek nodig mocht zijn. Ook krijg je het roesje via dit naaldje, als dit met jou is afgesproken. Een roesje is geen narcose. Het is een middel om je te laten ontspannen. Hierdoor heb je minder last van het onderzoek.

Het is toegestaan één persoon mee te nemen ter ondersteuning. Tijdens het onderzoek kan deze persoon wachten in de wachtkamer. Na het onderzoek mag deze persoon binnen geroepen worden om samen te luisteren naar de voorlopige uitslag.

Niet vergeten

• Gebruik op de dag dat het onderzoek plaatsvindt geen bodylotion (of andere crèmes) voor buik en / of benen. En ook geen vaseline (of andere vettige zalf) aan de anus smeren
• Neem extra ondergoed mee
• Laat sieraden thuis
• Ben je diabetespatiënt, neem dan je medicijnen hiervoor mee en eventueel een bloedsuikermeter / glucosemeter

Hoe verloopt het onderzoek?

De arts en de verpleegkundige leggen tijdens het onderzoek precies uit wat er gaat gebeuren. We vragen je om je onderbroek uit te trekken, daarna dekken we je toe met een handdoek. Dan ga je op je linkerzijde op de onderzoektafel liggen met opgetrokken knieën. De MDL-arts stelt nog enkele vragen. Daarna krijg je eventueel het roesje via de infuusnaald. Via de anus brengt de arts de endoscoop voorzichtig in de darm. Daarna voert de MDL-arts de endoscoop geleidelijk steeds verder op in de dikke darm. Om een beter zicht te krijgen op de darmwand, blazen we via de endoscoop lucht in de darm. Dit kan een opgeblazen gevoel geven. Geef aan wanneer er teveel spanning in de buik zit. Het is geen bezwaar windjes te laten. Zo nodig kan de arts tijdens het onderzoek een stukje weefsel wegnemen voor verder onderzoek.

Het verwijderen van poliepen

Poliepen zijn kleine 'vleesboompjes' aan de binnenzijde van de darm. Als de arts tijdens het onderzoek poliepen in de darm ziet, probeert de arts deze direct te verwijderen. Poliepen kunnen eventueel uitgroeien tot darmkanker, daarom worden ze verwijderd. Om de steel van de poliep wordt een dun stalen lusje gelegd, dat wordt aangetrokken. De arts knipt de poliep van het darmoppervlak af, eventueel met behulp van stroom. Deze ingreep is pijnloos.

Hoe lang duurt het onderzoek?

Het onderzoek duurt gemiddeld 30 minuten. Je bent in totaal ongeveer 3 uur in het ziekenhuis vanaf het moment van aanmelden, de voorbereiding op de dagbehandeling, het onderzoek en de nazorg.

Doet het onderzoek pijn?

Het inbrengen van de endoscoop via de anus kan een vervelend gevoel geven. Probeer je zo goed mogelijk te ontspannen. De dikke darm is geen rechte buis maar ligt bochtig in je buik. De arts moet de endoscoop voorbij deze bochten sturen. Dit kan voor sommige mensen, met name voor degenen die in de onderbuik zijn geopereerd, pijnlijk zijn. Geef tijdens het onderzoek aan, wanneer het voor jou te pijnlijk wordt.

Risico's van het onderzoek

Een coloscopie is een veilige onderzoeksmethode. Toch kunnen soms (2 op 1000 gevallen) problemen optreden. Bij het verwijderen van een poliep kan een bloeding optreden. Deze kan direct tijdens het onderzoek ontstaan en meestal gelijk worden verholpen, maar het kan ook 1 tot 14 dagen erna ontstaan.

Daarnaast kan een klein gaatje in de darmwand ontstaan (perforatie). Mocht het probleem niet verholpen kunnen worden tijdens het onderzoek, dan kan een acute operatie nodig zijn. Dit komt echter zelden voor.

Als de arts de kans op een probleem bij het verwijderen van een poliep zeer groot acht, dan kan hij besluiten dit niet direct via de endoscoop te doen. Dan kan de arts besluiten om de poliep op een andere dag weg te nemen of op een andere manier. Dit bespreekt de arts met je na het onderzoek.

Na het onderzoek

Na het onderzoek brengen we je terug naar het ambulant centrum.

Als je een 'roesje' hebt gehad blijf je nog ongeveer 1 uur onder controle.
Als je goed wakker bent krijg je iets te eten / drinken. Het infuusnaaldje wordt verwijderd en dan mag je naar huis.

Als je geen begeleider hebt meegenomen, zorg dan dat iemand je komt ophalen en thuisbrengen.
Je mag de komende 8 uur niet zelfstandig actief deelnemen aan het verkeer. Ook adviseren we om gedurende deze 8 uur geen belangrijke beslissingen te nemen.

Als je geen 'roesje' hebt gehad en er zijn geen bijzonderheden, krijg je bij terugkomst op het ambulant centrum iets te eten / drinken. Het infuusnaaldje wordt verwijderd en daarna mag je naar huis.

Mogelijk heb je deze dag nog wat pijn in de buik. Meestal komt dat door krampen door de ingeblazen lucht. Hoe sneller je de lucht kwijt raakt, des te sneller de buikpijn afneemt. Waarschijnlijk moet je veel winden laten. Dat is normaal na dit onderzoek.       

De uitslag

De specialist die het onderzoek gedaan heeft, geeft een voorlopige uitslag. Als er stukjes weefsel of poliepen zijn weggenomen duurt het ongeveer 10 dagen voordat de uitslag bekend is. We sturen de uitslag naar jouw behandelend arts. 

Het is mogelijk dat verder onderzoek of behandeling wordt geadviseerd. De arts bespreekt dit met je.

Wat je verder nog moet weten

Wanneer je binnen 2 weken na het verwijderen van een poliep:

• ernstige buikpijn krijgt (veel erger dan je gewend bent);
• last krijgt van flink bloedverlies

neem dan bij spoed contact op met:

• polikliniek MDL, spoednummer: 0413 - 40 19 31 (tijdens kantooruren)
• afdeling spoedeisende hulp:      0413 - 40 10 00 (buiten kantooruren)

Heb je nog vragen?

Polikliniek MDL

Heb je na het lezen van deze folder nog vragen? Bel ons van maandag t/m vrijdag tussen 8.30 - 12.30 uur en 13.00 - 17.00 uur bellen. Bel ook als je niet op de afgesproken datum (en tijd) kunt komen. We maken dan een nieuwe afspraak.

• Telefoonnummer polikliniek MDL: 0413 - 40 19 32